Is There Righteous Anger Ever?
ક્રોધ ક્યારેય વ્યાજબી હોય શકે?- જે. કૃષ્ણમૂર્તિ
સામાન્યતઃ હિંસા નું પ્રગટીકરણ ક્રોધ ના સ્વરૂપે હોય છે. જ્યારે મારી બહેન કે પત્ની પર હુમલો થાય, ત્યારે હું કહું કે મારો ક્રોધ વ્યાજબી છે; મારા દેશ પર હુમલો થાય, મારા વિચારો પર, મારા સિધ્ધાંતો પર, મારા જીવવાની રીત વિશે, ત્યારે હું વ્યાજબી રીતે ક્રોધિત છું. તો જ્યારે આપણે ક્રોધ વિશે વાત કરીએ જે હિંસા નો ભાગ છે, ત્યારે શું આપણે ખરેખર તેને વ્યાજબી કે ગેરવ્યાજબી ક્રોધ તરીકે જોઈ શકીએ છીએ, કે આપણી પોતાની ચાહના મુજબ અને વાતાવરણ ના ઝુકાવ મુજબ, કે આપણે માત્ર ક્રોધ ને જ જોઈ શકીએ છીએ? ક્યારેય વ્યાજબી ક્રોધ હોય શકે? કે માત્ર ક્રોધ જ હોય?
જે ક્ષણે તમે તમારા પરિવાર નો બચાવ કરો, કે તમારા દેશ નો, કે એક રંગીન કાપડ ના ટુકડાનો જેને આપણે રાષ્ટ્રધ્વજ કહીએ છીએ, કે એક માન્યતા, એક વિચાર, મત, તે બચાવ જ ક્રોધ નું સૂચક છે. તો તમે ક્રોધ ને કોઈ સમજુતી કે ન્યાયાત્મક અર્થ આપ્યા વગર, અને એવું કહ્યા વગર, કે “ મારે મારી વસ્તુ નો બચાવ કરવાનો છે, “ કે “ મને ક્રોધિત થવાનો હક્ક છે,” કે “ હું કેટલો મુર્ખ કે ક્રોધિત થયો?” શું તમે ક્રોધ ને તેના નક્કર સ્વરૂપે જોઈ શકશો?
ક્રોધ ને નિષ્પક્ષ રીતે જોવો અઘરો છે, કારણ કે તે મારો જ એક ભાગ છે, પણ હું તેવું કરવાની કોશિશ કરું છું. અહિયાં હું છું, એક હિંસક માનવ, હું કાળો, ગોરો, ઘઉંવર્ણો કે જાંબલી હોવ. મને એની પરવા નથી કે મેં કેવા પ્રકાર ની હિંસા વારસા માં મેળવી છે કે સમાજે મારી અંદર પેદા કરી છે, મને માત્ર તેની પરવા છે કે આમાંથી મુક્તિ મેળવવી શક્ય છે કે નહી. હિંસા થી મુક્ત થવું તે જ મારે માટે મહત્વનું છે. તે મારો અને આ પૃથ્વી નો વિનાશ કરી રહી છે. હું જવાબદારી અનુભવું છું- આ ખાલી થોડા શબ્દો નથી- અને હું મારી જાત ને કહું છું, “ જો હું ક્રોધ ની પેલે પાર જઈ શકું તો જ હું કૈંક કરી શકું, હિંસા થી પર, રાષ્ટ્રિયતા થી પર.” પણ હિંસા થી પર થવા હું તેને દાબી ન શકું, હું તેનો અસ્વીકાર ન કરી શકું...મારે તેને જોવી પડે, તેનું અધ્યયન કરવું પડે, તેની સાથે એૈકય સાધવું પડે, પણ આ એૈકય સાધવું મુશ્કેલ બને જો હું તેને ધિક્કારું કે તેનું ન્યાયી કરણ કરું.
- જે. કૃષ્ણ મૂર્તિ ના “Freedom from the Known" માંથી ઉદધૃત
મનન ના પ્રશ્નો:
૧.) ક્રોધ ને ધિક્કાર કે ન્યાયી કરણ કર્યા વગર માત્ર ક્રોધ તરીકે જોવો એ વિશે તમારો શો મત છે?
૨.) તમે ક્યારેય ક્રોધ ને આવી રીતે જોઈ શક્યા છો? તો તે વર્ણવો.
૩.) ક્રોધ ના સામાજિક વિશ્લેષણ થી પરે થઇ અને તેનાથી મુક્તિ મેળવવા માં તમને શું મદદ કરશે?
Excerpted from "Freedom from the Known" by J. Krishnamurti.
SEED QUESTIONS FOR REFLECTION: How do you relate to the notion of looking at anger as just anger without justifying or condemning it? Can you share a personal story of a time you were able to look at your anger without condemning or justifying it? What helps you move beyond a sociological analysis of anger and toward freeing yourself from it?
Add Your Reflection
16 Past Reflections
On Jun 19, 2017 Yvonne wrote :
h Anger have discovered is my body telling me why it is in pain....so anger is a wake up call for meto listen to why my body can tell me this is unfair.....now because I do not find any merit in pain I work with the anger....and eventually find release......and true peace comes into my body.....this is not easy...but very rewarding.
a
v
e
Post Your Reply
On Jun 1, 2017 nunda wrote :
Expressing anger ,I thought ,was being authentic. As I age, I learned that it is a very destructive feeling . I still get angry when I feel someone close, is being unfair. Others don't rile me anymore.
Post Your Reply
On May 30, 2017 Sudhir. P. wrote :
Anger is a manifestation of emotional energy. The challenge is to channel it productively & not reactively.Protecting one's family or the exploited is righteous. Waging a war to stop a tyrant can be righteous. But, these actions need not arise out of anger, which is but a reaction. Rather, they could arise out of an objective & considered decision.
Post Your Reply
On May 30, 2017 sagar wrote :
They say anger is one letter away from danger. Anger is a spontaneous reaction -- it is not a response. The more matured mind is, less prone it is to anger. Always love JK's thoughts and thought-provoking questions.
Post Your Reply
On May 30, 2017 Prateado wrote :
Sometimes we need to take decisive defensive, or even offensive, action in order to reduce collective suffering. Such action may even result in killing. How to do what is necessary without anger? This is the koan.
Post Your Reply
On May 30, 2017 AJoy wrote :
"If you circumambulated every holy shrine in the world ten times it would not get you to heaven as quick as controlling your anger. " - Kabir
1 reply: Amy | Post Your Reply
On May 29, 2017 Peggy wrote :
A timely article. I am reminded of a story about a young starving child who is screaming to be comforted and fed. And the parent, feeling so powerless and at the mercy of external forces seemingly beyond her control... often leaves the child alone, sometimes physically and often psychologically... in order to fight the apparent "others" she believes are the source of her lack of resources. This to me is the way anger begins to become a way of life rather than a wave that rises up then subsides. There has to be 1) an experience of vulnerability that is not being met with love (from our very own selves!), and 2) a story about something external that needs to be controlled in order to feel better again.
Post Your Reply
On May 28, 2017 Amy wrote :
Only God can free us from it!
I learned "anger" from my father! As an adult now, I want to keep as far from it as I can! Anger cheats and destroys (just like "the evil one")! I cannot repeat the sin of my father!...I pray ... Amen.
2 replies: Donna, Amy | Post Your Reply
On May 27, 2017 david doane wrote :
1 reply: Ana | Post Your Reply
On May 26, 2017 Rajesh wrote :
As Krishnamurti points out, any protection of dogma, country etc. is itself indicates anger. To me, it means that anger begins in very subtle ways and at some point becomes gross enough that it to comes into our awareness. When it comes into awareness depends on our sensitivity. I find that being sensitive helps a great deal in understanding emotions, including anger. More sensitive we are, the earlier we can catch ourselves. And that's brings up the question of what is the soil in which sensitivity springs and whether one can cultivate that soil.
Post Your Reply
On May 26, 2017 Kristin Pedemonti wrote :
Post Your Reply